20. yüzyıl başının ve faşist dönemin en üretken ve tartışılan yazarlarından biri olan İtalyan romancı, şair, oyun ve öykü yazarı, gazeteci, askeri kahraman ve siyasi önder. Yarattığı ideolojik tartışmaların ötesinde, çeşitli alanları kapsayan yapıtları 20. yy İtalyan edebiyatını derinden etkilemiştir.

Siyasal alanda tanınmış, Pescara'lı zengin bir toprak sahibinin oğluydu. Roma Üniversitesi'nde öğrenim gördü. Büyük bir taklit dehasına sahip olması, şiirlerini çok genç yaşta yayımlamasına olanak verdi; bu şiirlerde Carducci'nin belirgin etkisi vardı. On altı yaşındayken ilk şiir kitabı Primo vere (1879; İlk Dizeler) yayımlandı. İlk şiirlerinden ayrı, daha özgün bir nitelik taşıyan Canto novo ise (1882; Yeni Şarkı) tutkulu ve betimlemelerle doluydu. İlk romanı olan otobiyografik II piacere 'de (1889; Zevk) D'Annunzio'nun Nietzsche'yi çağrıştıran üstün insan kahramanlarından ilki yer alıyordu. D'Anunnzio'nun eserlerinin kahramanları Nietzsche'nin "süper homme" teorisi üzerinde kurulmuş şahsiyetlerdir. D'Anunnzio, Nietzsche'nin şiddetle tesiri altında kalmış ve kahramanlarını daima bu fikre göre hareket etmiş ve konuşturmuştur. L'innocente 'nin (1892; Masum, 1971) başkişisi de bunlardan biriydi. En tanınmış romanı II trionfo della morte (1894; ÖIümün Zaferi, 1964) yayımlandığında D'Annunzio oldukça ünIü bir yazar olmuştu. Gerek bu yapıtında, gerek onu izleyen Le vergini delle rocce'de (1896; Kayaların Bakireleri) yalnızca kendi çıkarlarını gözeten ve bütünüyle ahlak kavramı dışında kalan Nietzsche kahramanları cenlandırıyordu.

D'Annunzio verimli edebiyat çalışmalarını I. Dünya Savaşı'na değin sürdürdü. En önemli şiir yapıtı Laudi del cielo del mare della terra e degli eroi'dir (1899; Göğe, Denize, Toprağa ve Kahramanlara Övgü). Bu şiirin 2. kitabı olan Alcyone, Toscana'da geçirdiği bir yaz mevsiminin kokularını, tatlarını, seslerini ve yaşantılarını lirik bir biçimde yeniden yarattığı ve çoğu kimsenin D'Annunzio'nun en büyük şiir yapıtı olarak değerlendirdiği bir yapıttır. 1894'te D'Annunzio'nun tiyatro oyuncusu Eleonora Duse'yle uzun sürecek ilişkisi başladı. D'Annunzio onun için 1899'da sahnelenen ve en büyük oyunu sayılan La figlia di Iorio 'da (Iorio'nun Kızı) Abruzzi köyIülerinin korku ve boş inançlarını güçlü bir şiirsellikle işledi.

D'Annunzio 1910'da borçları yüzünden Fransa'ya kaçmak zorunda kaldı. I. Dünya Savaşı başladığında, savaşa girilmesini savunmak üzere ülkesine döndü. İtalya savaşa girince ordunun çeşitli böIümlerinde görevler üstlendi, en son hava kuvvetlerine girdi ve bir çarpışma sırasında bir gözünü yitirdi.

1919'da D'Annunzio ve bazı yandaşları, Versailles Antlaşması'na karşı, İtalya'nın üzerinde hakkı olduklarına inandıkları Dalmaçya limanı Fiume'yi işgal ettiler. D'Annunzio 1921'e değin bir diktatör olarak Fiume'yi yönetti. Fiume 1924'te İtalyanların eline geçti. D'Annunzio daha sonra ateşli bir faşist oldu. Çapkınlığı, sporculuğu, askeri başarıları, faşist rejimin ulusal kahraman haline getirdiği kişiliğini bir efsaneye dönüştürmüştü. Mussolini onu, bir unvan vererek ve yapıtlarının ulusal basımlarını yaptırarak ödüllendirdi. Gardone Riviera'ya çekilen D'Annunzio daha sonra anılarını ve itiraflarını kaleme aldı.

Hikayeden romana, gazete makalesinden tiyatro eserlerine kadar birçok edebi türde yazı yazan D'Annunzio'nun radikal fikirleri her zaman paylaşılabilir olmasa da samimi olmaları açısından dikkat çekici olmuştur.

İçeriğe Yorum Yapın

Gabriele D'Annunzio