Vladimir Samoylovich Horowitz, Volodymyr Samijlovich Gorovitz, 1 Ekim 1903 - 5 Kasım 1989) bir Amerikan klasik müzik piyanisti ve bestecisiydi. Onun tekniği ve ses renginin kullanımı ve onun icra etme heyecanı efsanevi kabul edilirdi. Horowitz 20. yüzyılın en büyük piyanistlerinden biri olarak kabul edilir.


Hayatı ve erken iş hayatı

Vladimir Horowitz Rus İmparatorluğu'nda Kiev'de (şimdi Ukrayna'nın başkenti) doğdu. Horowitzin Berdychiv'de doğduğunu ileri süren asılsız iddialar vardır; ancak Kiev doğum belgesinde açık bir şekilde doğum yeri olarak belirtilmiştir.

Horowitz, Yahudilerle benzeşen dört çocuklu Samuil Horowitz ve Sophia Bodik ailesinin en genç çocuğuydu. Samuil zengin bir elektrik mühendisi ve Alman üreticiler için elektrik motor dağıtıcısıydı. Horowitz'in büyükbabası Joachim, birinci esnaf cemiyetine ait bir seyyardı (ve sanat destekçisiydi). Bu durum Horowitz'e Sınır Yerleşimi'nde kalma zorunluluğunu kaldırdı. Horowitz 1903'de doğdu ama askerlik görevinde ellerine zarar verme riskini engellemek için babası oğlunun 1904'de doğduğunu iddia ederek, doğum yaşından bir yıl genç gösterdi. 1904 yılı piyanist'in hayat süresi boyunca birçok referans çalışmasında yer almıştır.

Horowitz erken yaşlarda ilk piyano eğitimini piyanist olan annesinden almıştır. 1912'de Kiev Konservatuvarı'na girmiştir ve burada Vladimi Puchalsky, Sergei Tarnowsky, ve Felix Blumend tarafından eğitilmiştir. İlk tek kişilik resitali 1920'de Kharkiv'de gerçekleşmiştir.

Horowitz'in ünü büyümüş, ve devamında ülke İç Savaş'taki maddi sıkıntılardan dolayı ücreti para yerine genellikle ekmek, tereyağ ve çikolata ile ödenen Rusya'da tura başlamıştır. Horowitz 1922-1923 sezonunda, tek başına Petrograd'da 11 farklı programda 23 tane konser vermiştir. Piyanist olarak erken başarısına rağmen, Horowitz besteci olmak istediğini belirtmiş, ve bu kariyeri sadece Rus Devrimi'nde tüm mülkünü kaybetmiş ailesine yardım etmek için üstlenmiştir.

1925 Aralık'ında, Horowitz görünürde Artur Schnabel ile çalışmak için Batı sınırını geçmiştir. Dönmemeye şahsi bir şekilde niyetli olan piyanist, başlangıç konserlerini finanse etmek için ayakkabılarına Amerikan Dolarlarını ve İngiliz Sterlinlerini yerleştirmiştir.


Batı'daki iş hayatı

Horowitz ülkesi dışında ilk 18 Aralık 1925'de Berlin'de sahneye çıkmıştır. Sonrasında Paris'te, Londra'da ve New York'da icra etmiştir. Horowitz, 1927 Uluslararası Chopin Piyano Yarışması'nda Ukrayna'yı açılışta temsil etmek için Sovyet yetkilileri tarafından seçilmiş; ancak, piyanist Batı'da kalmaya karar verdiği için yarışmaya katılmamıştır.

Horowitz Birleşik Eyaletler'de ilk sahne gösterimini Carneige Salonu'nda 12 Ocak 1928'de yapmıştır. Kendisi gibi Amerika'da ilk sahne çıkışını yapan Sir Thomas Beecham'ın yönetiminde Çaykovski'nin 1 No'lu Piyano Konçertosu'nu çalmıştır. Horowitz sonradan Beecham ile kendisinin tempolarla ilgili farklı düşüncelere sahip olduğunu, Beecham'ın parçayı akıldan çaldığını ve onun parçayı bilmediğini söyleyerek onu eleştirmiştir. Horowitz'ın seyircilerde bıraktığı izlenim olağanüstüydü. The New York Times yazarı Olin Downes, soloist ve koro şefi arasındaki halat çekme savaşına eleştirel bakıyordu, ama Downes ikinci hareketteki Horowitz'in çalış tonunu ve finaldeki muazzam tekniğini övmüş, Horowitz'in çalışını "bozkırlardan çıkan kasırga" olarak ifade etmiştir. İlk sahne gösterisinde, Horowitz seyirciyi heyecanlandıracak belirgin bir yetenek sergilemiştir ve bunu tüm iş hayatı boyunca sürdürmüştür. Downes, "bir piyanistin bu şehirdeki seyircide coşku uyandıralı yıllar olmuştu" diye açıklamıştır. Horowitz'in solo resitalinde, Downes Horowitz'in icrasını "tümü olmasa bile büyük bir yorumlayıcının özelliklerine sahip" diyerek nitelendirmiştir. 1933'de, bir gösteride ilk defa koro şefi Arturo Toscanini Beethoven'ın "İmparator" isimli 5 No'lu Piyano Konçertosu'nu çalmıştır. Horowitz ve Toscanini, kayıtlarda ve sahnede birçok kez birlikte konser vermiştir. Horowitz 1939'de Amerika'ya yerleşmiş, 1944'de Amerikan vatandaşı olmuştur.

Resitallerdeki coşkulu tepkiye rağmen, Horowitz giderek piyanist olarak kendi yeteneklerinden şüphe duymaya başlamıştır. Birkaç durumda, piyanist sahneyi zorla itilmiştir. Birkaç kere, halka açık konserlerde çalarken çalmayı bırakıp gitmiştir (1936'dan 1938'e, 1953'den 1965'e 1969'dan 1974'e, ve 1983'den 1985'e kadar). Horowitz, 1 Şubat 1968'de Carnegie Salon'unda kaydedilen ilk televizyon gösterisini sahnelemiştir, daha sonra gösterisi 22 Eylül'de CBS kanalında ülkenin tamamında gösterilecek şekilde televizyonda yayınlanmıştır.


Öğrencileri

Horowitz 1937 ve 1962 arasında 7 öğrenci yetiştirmiştir: Nico Kaufmann (1937), Byron Janis (1944-1948), Gary Graffman (1953-1955), Coleman Blumfield (1956-1958), Ronald Turini (1957-1963), Alexander Fiorillo (1960-1962) ve Ivan Davis (1961-1962). Janis Horowitz'in öğrencisi olduğu sırada kendisini Horowitz'in vekil oğlu olarak tanıtmıştır, ve kendisi konser turneleri sırasında Horowitz ve eşiyle birlikte yolculuk etmiştir. Davis, Franz Liszt Yarışması'nı kazandıktan bir gün sonra Horowitz'in onu araması ile onun öğrencisi olmak için davet edilmiştir. Bu sırada Davis'in Columbia Records ile sözleşmesi vardı ve planlanmış bir ulusal turu vardı. Horowitz bu zaman süresince sadece üç öğrenciyi eğittiğini iddia etmiştir. Horowitz "birçok genç, geçmişte benim öğrencim olduğunu söyler ama benim ders verdiğim sadece üç kişi vardı. Eğer birisi aksini iddia ediyorsa, doğru değildir. Bana dört ay boyunca icra eden öğrenciler geldi. Haftada bir. Onlarla çalışmayı bıraktım çünkü gelişme göstermediler." Biyografi yazarı Glenn Plaskin'e göre, "Horowitz'in çoğu öğrencisini inkar etmesi ve öğrencilerin çalışma süreleri ile ilgili gerçekleri bulunıklaştırması onun o dönemdeki kişiliğindeki değişken doğası hakkında bir şeyler söylemektedir" Horowitz ders vermeye 1980'lerde tekrar geri dönmüştür, çoktan iş sahibi olmuş Murray Perahia ve Eduardus Halim ile çalışmıştır.



Kişisel hayatı

1933'de bir sivil törende Horowitz, Toscanini'nin kızı Wanda ile evlenmiştir. Horowitz Yahudi ve Wanda Katolik olmasına rağmen, bu onlar için bir sorun olmamıştır ve bunu önemsememişlerdir. Wanda'nın hiç Rusça bilmediği ve Horowitz'in çok az İtalyanca bildiği gibi, asıl kullandıkları dil Fransızca olmuştur. Çiftin Sonia Toscanini Horowitz adlı bir çocukları olmuştur. Sonia'nın ölümünün aşırı uyuşturucudan, kazara veya intihardan dolayı olduğu asla belirlenmemiştir.
Evliliğine rağmen, Horowitz'in eşcinsel olduğuna dair sürekli söylentiler vardı. Arthur Rubinstein Horowitz hakkında "Herkes bunu biliyor ve onu eşcinsel olarak kabul ediyor" demişti. David Dubal, Horowitz için seksenlerinde olan kişilerin cinsel olarak aktif bireyler olduğu hakkında hiçbir kanıt olmadığını ama "şüphesiz ki o güçlü bir şekilde erkek vücuduna daha ilgiliydi ve hayatı boyunca cinsel olarak umutsuz durumdaydı" demişti. Dubal Horowitz'i piyano çalarken güçlü bir içgüdüsel cinselliği, gizlenmiş kuvvetli cinsel duygulara yücelttiğini gözlemlemiştir. Eşcinsel olduğunu reddeden Horowitz bir keresinde şaka olarak "Üç tür piyanist vardır: Yahudi piyanist, eşcinsel piyanist, ve kötü piyanist" demiştir.

Eylül 2013'te The New York Times'daki bir makalede, Kenneth Leedom, Horowitz'in 5 yıl birlikte çalıştığı eski yardımcısı onunla sevgili olarak gizli bir ilişki içinde olduklarını söyleyerek hak talebinde bulunmuş, ve demiştir "Birlikte harika bir hayatımız vardı...Zor bir adamdı, en azından. İnanılmaz bir sinir vardı içinde. Yere ve benim üstüme çoğu kez yemekleri atıyordu. Masa örtüsünü eline alır ve hızlıca masadan çeker, ve bütün yemekler havada uçuşurdu. Çok fazla kez sinir krizleri geçirirdi. Ama yine de sakin ve tatlıydı. Çok tatlı, çok sevimli. Ve beni çok seviyordu."

1940'larda, Horowitz psikiyatriste gitmeye başlamıştı. Kaynaklara göre, bu cinsel eğilimini değiştirmek içindi. 1960'larda ve 1970'lerde piyanist depresyondan dolayı elektroşok tedavisi görmüştür.

1982'de Horowitz anti-depresan ilaç tedavisine başladı; bu sırada ayrıca alkol aldığına dair raporlarda mevcuttur. Bunun sonucunda bu dönemde oynayışı fark edilir ölçüde gerilemiştir. Piyanist'in 1983 yılında Japonya'da ve Amerika'da verdiği konserler sırasında icrası hafıza duraklamalarından ve fiziksel hakimiyetini kaybettiğinden dolayı bozulmuştur. (Sonrasında bir Japon eleştirmen Horowitz'i "kıymetli antik çatlamış vazo"ya benzetmiştir) İlerideki iki yıl boyunca halka açık yerlerde icra etmeyi bırakmıştır.


Son yılları

1985'de Horowitz artık ilaç tedavisi görmüyor veya alkol almıyor, konser vermeye ve kayıt yapmaya geri dönmüştü. İlk emeklilik sonrasındaki konseri sahnede olmamış, bir belgesel film olan Vladimir Horowitz: Son Romantik'de icra etmiştir. Sonraki birçok konserinde, seksenlerindeki piyanist kayda değer tekniğe sahip olmasına rağmen ustalığını ve çalışındaki renkliliğini gösterişli çalma şekliyle değiştirmiştir. Harold C. Schonberg ve Richard Dyer dahil birçok eleştirmen, 1985-sonrası verdiği konserlerde ve yaptığı kayıtlarda sonraki yıllarına göre icrasının en iyisi olduğunu düşünmüşlerdir.

Horowitz 1986'da 1925'den beri ilk kez Sovyetler Birliği'ne Moskova'da ve Leningrad'da resital vermek için gideceğini açıklamıştır. SSCB ve Amerika arasındaki iletişim ve anlaşmanın yeni atmosferi içinde, bu konserlerin müziksel değere olduğu gibi, politik değere sahip olaylar şeklinde görülmüştür. Moskova konseri için çoğu bilet Sovyet seçkinlerine ayrılmış ve biletlerin azı halka satılmıştır. Bu durum konservatuvar öğrencilerinin konseri basmalarına neden olmuştur ki televizyonda uluslararası olarak yayınlanan yayının izleyicileri tarafın duyulmuştur. Moskova konseri "Horowitz Moskova'da" adlı bir CD'de yayınlanmıştır, ki Billboard'un Klasik müzik listelerinde bir yılı aşkın süre boyunca üst sıralarda kalmıştır. Konser, VHS'de ve en sonunda DVD'de yayınlanmıştır. Konser ayrıca CBS Haberleri'nin Pazar Sabahları programının özel bir bölümünde Moskova'dan bildiren Charles Kuralt'ın sunuculuğunda yaygın olarak görülmüştür.

Rus konserlerinden sonra, Horowitz Berlin, Amsterdam ve London dahil birkaç Avrupa şehrinde konser vermiştir. Haziran'da Horowitz kendini Japonlara affettirmek için Tokyo'da olumlu tepkiler almış trio konserleri vermiştir. Bundan sonraki yıl, kendisine Cumhurbaşkanı Ronald Reagan tarafından Amerika'daki en yüksek sivil onur olan Cumhurbaşkanlığı Özgürlük Madalya'sı verilerek ödüllendirilmiştir.

Horowitz son turunu 1987 yılının Bahar döneminde Avrupa'da yapmıştır. Horowitz Viyana'dayken son halka açık resitallerinden birinin bir video kaydı, 1991'de yayınlanmıştır. Son resitali, Hamburg'da, Almanya'da 21 Haziran 1987'de gerçekleşmiştir. Hayatının kalanında kayıt yapmaya devam etmiştir.

Vladimir Horowitz 86 yaşında New York'da 5 Kasım 1989 tarihinde kalp krizinden dolayı hayatını kaybetmiştir. İtalya, Milan'da, Cimitero Monumentale'de Toscanini aile mezarlığında gömülmüştür.

İçeriğe Yorum Yapın

Vladimir Horowitz